|
|
|
|
|
Bethelkerk 1925-2025
Bethelkerk 1925-2025
De werkgroep Bethelkerk 100 jaar is bezig met een onderzoek naar de geschiedenis van de klokken die in die periode in de toren hingen. Klokken werden tijdens de oorlog massaal gevorderd omdat het brons belangrijk was voor wapens. In de bezettingstijd onderscheidden de Duitsers klokken in de typen A, B, C, D en M. De A en B klokken moesten onmiddellijk worden afgegeven, maar de C en D klokken vielen onder historisch waardevolle klokken. Het klokkentype C was twijfelachtig en bleef voorlopig buiten schot. Het type D was beschermd en M was nationaal-historisch erfgoed.
Er werden ondanks deze bepaling tal van historische klokken van het type D uit kerktorens gehaald door fanatieke NSB-burgemeesters die nog geloofden in een eindoverwinning. Zo iemand was de NSBer Brunsveld, de onder de spotnaam Pitto bekend staande burgemeester van Barendrecht.
Schippers werden gedwongen om de verzamelde klokken per schip over het IJsselmeer te vervoeren en ze op die manier naar Duitsland te varen. Een van hen, J. van Dijk, bracht zijn met klokken volgeladen schip niet naar Duitsland maar liet het bij Urk zinken; na de oorlog werden de klokken opgevist en weer teruggebracht. Een van die klokken was bijvoorbeeld die van de Dorpskerk, die daardoor weer veilig thuiskwam na de bevrijding.
De klok van de Bethelkerk had dat geluk niet. In de registers van de gevorderde klokken uit 1942 lezen we over de klok(ken) van de Hervormde Kerk en van de Gereformeerde Kerk. Ik vermoed dat dat de Bethelkerk is geweest. Vanuit deze kerk is op 4 januari 1943 een klok van een onbekende gieter uit een onbekend gietjaar naar Hamburg afgevoerd. De klok had een diameter van 85 cm en een gewicht van 353 kg. Over opschriften en versieringen wordt niets vermeld. De klok kreeg als registratienummer 11- C-13. (11 staat voor provincie Zuid-Holland, C voor de categorie en 13 als het volgnummer binnen de categorie C in provincie Zuid-Holland.
Onze kerkklok viel ten offer aan de Duitse oorlogsmachine. De klok keerde niet meer terug uit de metaalsmelterijen in Hamburg. Maar toch zijn er een aantal vragen waarop wij een antwoord zoeken. In 1945 zijn er verschillende klokken niet terug gevonden en moesten weer besteld worden. En er waren toen veel kerken zonder klok en bij bestelling voor een nieuwe klok kon dat jaren duren voordat ze geleverd konden worden. Voor de Bethelkerk is het voorlopig een raadsel. Er is een register van de inventarisatie van luidklokken, zoals die in 1940/41 uitgevoerd is. Deze inventarisatie is uiteindelijk de basis geweest voor de klokkenvordering door de bezetter. In dit register komt de Bethelkerk niet voor, noch een klok die in de jaren ‘20 door Van Bergen aan de gereformeerde kerk of aan de gemeente Barendrecht zou zijn geleverd. We weten natuurlijk niet of er geen Van Bergen-klok is aangetroffen of dat de opnemers om welke reden dan ook de Bethelkerk hebben overgeslagen. De huidige klok dateert van 1954.
Daarom een oproep aan de lezers:
- Is u iets bekend van een klok uit 1920? Dat zou de klok van de Singelkerk geweest kunnen zijn.
- Is u iets bekend van klokkenroof in de oorlog? Herinnert iemand zich hoe de klok is verwijderd?
- Heeft iemand nog een foto van de in de oorlog weggehaalde klok?
- Wie weet er iets meer over de komst van de huidige klok?
- Heeft de Bethelkerk het 10 jaar zonder klok moeten stellen?
De werkgroep hoopt op een antwoord uit de gemeente!! U kunt u melden bij Leo van Wijk telefoon 616947. U kunt ook mailen met Hans Onderwater via hansonderwater3@gmail.com.
ZONDER UW HULP KUNNEN WIJ NIET VERDER!!!!
| | terug
|
| |
|
|
|
|
.jpg)
Indien u als lid bent ingeschreven in één van de Protestantse wijkgemeentes, dan kunt u zich abonneren op het KLANKBORD.
Woord & Weg is een inspiratiemagazine
Klik