|
|
|
|
|
Een kerk op een kruispunt
Een kerk op een kruispunt
 De naam Bethel wordt in de Hebreeuwse Bijbel genoemd in Genesis 12 en 13 in de geschiedenis van Abraham.
Volgens het verhaal was Jakob op de vlucht voor zijn tweelingbroer Ezau en zag in een droom een ladder naar de hemel - de Jakobsladder. Engelen gingen de ladder op en af en bovenaan stond God, die Jakob en zijn nageslacht het land Kanaän beloofde. Jakob richtte daar een steen op en gaf die plek de naam Beth-El en dat is Hebreeuws voor Huis van God. Ook in Genesis 35 wordt beschreven hoe de plaatsnaam Luz werd veranderd in Bethel. In Jozua 16:2 wordt de plaats ook genoemd.
Die gedachten zullen zeker meegespeeld hebben toen de gereformeerde kerkenraad van Barendrecht tot de slotsom kwam dat de kerk aan de Singel niet langer aan de eisen van de tijd voldeed. In zijn boekje ‘100 jaar gereformeerde kerk van Barendrecht’, dat in 1987 verscheen, vertelt J.E.J.Blinde hoe de kerkenraad in de vergadering van 6 juli 1917 een gesprek heeft met de commissie van administratie en met broeder A. den Otter, om over de toekomst van de Kerk te spreken, met name over de bouw van een nieuw bedehuis ‘daar er op dat ogenblik geschikte en op een goede stand grond te verkrijgen is, terwijl die grond binnenkort niet meer beschikbaar zal zijn en er juist de laatste tijd stemmen opgaan om een nieuw kerkgebouw te bouwen.’ Het grondstuk is nu nog een tuin met boomgaard, ‘recht voor de woning van wijlen R.C.Dam, is eigendom van A. den Otter, is ongeveer 2330 m² groot en kost 2 gulden per m².
De kerkenraad laat er geen gras over groeien want met algemene stemmen wordt besloten de grond aan te kopen. De gemeente ontvangt van twee broeders een bedrag van respectievelijk 1.250,-- en 2.500,-- gulden en diverse mensen gaan aan het werk om één en ander financieel en bouwkundig voor elkaar te krijgen. De aangekochte grond wordt voorlopig verhuurd. In 1920 wordt door de architect bekend gemaakt dat het kerkgebouw met pastorie 250.000,-- gulden zal gaan kosten. De hele kerkenraad valt achterover van verbazing; veel te duur!! Daarom blijft men praten over reparatie, verbouwing, of uitbreiding van de Singelkerk.
Wist u trouwens dat het witte kantoor van BAR Uitgeverij, waar behalve de Schakel diverse lokale kranten worden gemaakt, ooit de pastorie van de Singelkerk was?
Omdat de te kleine Singelkerk niet langer voldeed aan de gestelde veiligheidseisen kreeg de architect Lengkeek uit Rotterdam in 1924 de opdracht een nieuwe kerk en een pastorie voor Gereformeerd Barendrecht te ontwerpen. De begrote kosten bedroegen fl. 122.000,- De firma Dekker te Goes leverde het orgel dat afkomstig was uit een Rooms Katholieke Kerk te Den Haag. Het orgel kostte fl. 6000,-.
Op Hemelvaartsdag, 21 mei 1925, werd de nieuwe kerk met de naam de Bethelkerk, in gebruik genomen. Van de kerkgangers uit Smitshoek werd wel verwacht dat ze zonder morren elke zondag tweemaal de fikse, drie kwartier vergende, wandeling naar de Bethelkerk zouden maken. Dit duurde tot 1938. Vanaf dat jaar kerkten de gemeenteleden in Smitshoek in de Keucheniusschool aldaar.
De nieuwe Bethelkerk werd intensief gebruikt. Soms huurde de Christelijke Oranjevereniging het gebouw en een andere keer hield de Groene Kruis-afdeling daar haar bijeenkomst. Vele organisten en koren gaven er hun uitvoeringen. In de jaren vijftig van de 20e eeuw vertoonde de Cefa (Christelijke Filmactie) haar flms aan honderden mensen die wel een film wilden zien maar die geen stap over de drempel van de zondige bioscoop wilden zetten. Er kwamen bekende sprekers en musici en er was een gevarieerd kerkelijk leven.
In juli 1945 onttrok een deel van de gemeente zich aan de Gereformeerde Kerk en verenigde zich in de Gereformeerde Kerk onderhoudende art. 31 der Kerkorde. De Barendrechtse vrijmaking was een feit.
In 1964, kwam er naast de Bethelkerk een nieuw Jeugdgebouw. Vrij snel daarop werd de uit 1925 daterende oude pastorie gesloopt. Aan de Schaatsbaan kwam een nieuwe pastorie. Bij de kerk ontstond een ruim parkeerterrein.
Vanaf 1 mei 2004 behoren zowel de Gereformeerde Kerken in Nederland als de Nederlandse Hervormde Kerk tot de Protestantse Kerk in Nederland (PKN). Plaatselijk behoren de kerken nog tot de Gereformeerde Kerken in Nederland en de Nederlandse Hervormde Kerk maar er bestaat wel een nauwe samenwerking tussen de Gereformeerden en Hervormden.
Het orgel van de Bethelkerk
Omstreeks 1912 werd door de fa. Gebr. Franssen te Roermond een nieuw pneumatisch orgel geleverd aan de R.K. St. Antonius Abt kerk te Den Haag-Scheveningen. Na twaalf jaar al liet de Antonius Abt kerk een nieuw orgel plaatsen. Het oude Franssen orgel wordt verkocht en door de fa. Dekker te Goes in 1924 geplaatst in de Gereformeerde Bethelkerk te Barendrecht. De orgelbouwers Valckx & Van Kouteren reviseerden het instrument in 1948, waarbij het werd gewijzigd. Voor de kenners onder ons: Op het Hoofdwerk werd de Flute Harmonique 8’ gewijzigd in een Quint. Op het Zwelwerk werden de Vox Celeste 8’ en de Gemshoorn 8’ vervangen door een Nasard 2 2/3’ en een Terts 1 3/5’. Het orgel kreeg in 2008 een omvangrijke schoonmaak en opknapbeurt door dhr. Poldervaart van orgelbouwer Pels en Van Leeuwen. Alle 1413 pijpen werden schoongemaakt en de windlades werden gerepareerd. Toch, inherent aan een pneumatisch orgel, manifesteert zich nog regelmatig een mankement. Desalniettemin wordt elke zondag en ook op andere momenten Gods lof gezongen met begeleiding van ‘ons nietperfecte’ orgel…
Het archief
Aanvankelijk, in de laatste decennia van de twintigste eeuw, werd het archief verzorgd door de heer J.E.J. Blinde. Hij verrichtte een grootse prestatie door bij het eeuwfeest van Gereformeerd Barendrecht een boekje over die 100 jaren te schrijven. In 1988 heeft hij een deel van het archief overgedragen aan het archief van de Gemeente Rotterdam. Dit gedeelte (1856-1973) werd voor het grootste gedeelte beschreven door de heer J.C. Okkema. De inventarisatiewerkzaamheden aan dit gedeelte zijn in 2007 afgerond door de heer R.J.A. Rommelse. Na het overlijden van de heer Blinde hebben alle archiefwerkzaamheden een aantal jaren stilgelegen. In 2007 werden de heren J.A.de Lange en P.Tinke door het College van Kerkrentmeesters van de Gereformeerde kerk van Barendrecht tot archivarissen benoemd.
Na inventarisatie van de archieven die nog in Barendrecht aanwezig waren, leek het hen beter de archiefstukken die sinds 1988 bij de Gemeente Rotterdam stonden terug te halen en deze te integreren in een totaal archief. Het bleek namelijk dat er zich in de archieven te Barendrecht veel stukken bevonden die betrekking hadden op dezelfde periode als de reeds ingeleverde stukken. Ook bleek dat een aanzienlijk deel van de archieven zich bevond bij de Historische Vereniging van Barendrecht. Ook dit deel werd teruggehaald.
Van het totale archief is nu een nieuwe inventarisatie gemaakt tot en met het jaar 2000. Dit archief werd in 2008 aan het Gemeentearchief in Rotterdam overgedragen. Nu heeft mevrouw Dudok deze taak op zich genomen en wordt het archief beheerd door de Gemeentelijke Archiefdienst van Rotterdam. Het zal zeker deel uitmaken van het onderzoeksterrein dat tot het Eeuwfeestboek in 2025 moet leiden.
Nu de Coronaregels wat zijn versoepeld gaat het schrijverscollectief weer hard aan het werk met het doel om
- veel informatie en illustraties te verzamelen en
- Bethelkerkleden bereid te krijgen geschreven, gefotografeerde getekenden, uitgeknipte en gesproken herinneringen met ons te delen.
Nogmaals: zonder uw hulp lukt het niet, we kregen al heel leuke dingen te leen om te scannen, wees dus niet verlegen: elke bijdrage is welkom: uitstapjes van jeugd en volwassenen in kerkverband, vergaderingen, feesten, jubilea, anekdotes, voorwerpen (zoals een Bethel-theelepeltje), foto’s van u in en om de kerk, trouwerijen en begrafenissen, kortom alles wat van de kerk BETH-EL (Huis van God) heeft gemaakt.
De onderzoekers: Nico Berkhout, Ismonda Dudok, Peter Groenveld, Hans Hertog, Hans Onderwater en Leo van Wijk.
Bethelkerk 1925-2025 - Klokken
De naam Bethelkerk
| | terug
|
| |
|
|
|
|
.jpg)
Indien u als lid bent ingeschreven in één van de Protestantse wijkgemeentes, dan kunt u zich abonneren op het KLANKBORD.
Woord & Weg is een inspiratiemagazine
Klik